25.11.16

Antalya Usulü Piyaz

Merhabalar efendim,
Kasım ayı bitti bitecek ancak yetiştim.
Önceki gün bir cümle içerisinde ''gelelim kuru fasulyenin faydalarına'' dememle, annemin mutfakta ıslattığı fasulyeyi görmem bir oldu ve tahmin edeceğiniz gibi gerisi
beynimde çakan şimşekler filan :)
Şimdi önce kuru fasulye vesilesiyle ben sizlere kuru baklagillerden kısaca bahsetmek istiyorum sonrasındaysa bir Antalyalı olarak Antalya Piyazını anlatmak, ne dersiniz? :)




Kuru baklagiller aslında hem yüksek protein hem de yüksek karbonhidrat içeriklerinden ötürü et gurubuyla ekmek grubunun kesişim kümesi elemanıdır. 
Yani her iki gruba da dahildir.
Kuru baklagil dediğimizde nohut, mercimek, bakla, fasulye, börülce aklımıza ilk gelenlerdir. Bunların tanelerinin dış kısımlarında posa, iç kısımlarında ise nişasta
bulunur. Kuru baklagillerin yağ içeriği düşüktür ve çoğunlukla çoklu doymamış
yağ asitlerinden oluşur. Kuru baklagillerin protein değeri yüksektir, fakat protein kaliteleri düşüktür.  Bunun nedeni elzem aminoasitlerden kükürtlü
aminoasitlerin sınırlı, posa içeriklerinin yüksek olması ve sindirilme güçlüğüdür.
Bu yüzden i
yi pişirme, kolay bir sindirim açısından önemlidir.
Kuru baklagiller, belirli oranda tahıllarla karıştırılır ve iyi pişirilirse protein kalitesi yükseltilir.
Kalsiyum, çinko, magnezyum ve demir yönünden de zengindir. 

İyi pişirme ve C vitamini kaynağı sebzeler ile birlikte tüketilmeleri yapılarındaki
demir ve kalsiyumun biyoyararlılığını (vücutta kullanılmasını) arttırır. Kuru baklagiller
B12 dışındaki tüm B grubu vitaminler açısından da zengindir.
 Pişirme suyu dökülürse B vitaminleri ve mineraller kayba uğrar. Bu nedenle pişirme suları dökülmemeli veya farklı şekillerde (çorba, pilav gibi) değerlendirilmelidir.
Ve haftada en az iki kez kuru baklagil tüketilmesi gerekir. Özellikle posa içeriklerinin yüksek olması ve yağ içeriklerinin düşük olması nedeniyle kalp-damar ve diyabet hastalarının beslenmelerinde sıklıkla yer almalıdır.



Eveet gelelim şimdi piyazımıza...
Bizim burada şiş-piyazcılarımız meşhurdur. 
Şişçi'ye gittiğiniz zaman yanında mutlaka
piyaz söylenir, yumurtalı ve yumurtasız olmak üzere de 
iki çeşidi vardır.
Benim için yumurta, piyazda çok şart olmadığından dolayı ben yumurtasız yapıyorum, zaten tek farkı haşlanmış yumurtayı dilimleyerek piyazın üzerine koymak oluyor :)

Şiş+Piyaz  menüsüne besin grupları açısından baktığımızda da hem kuru fasulye, hem köfte, bir de yumurta olduğunda protein şenliği oluyor adeta, biraz da bu yüzden yumurta koymayı gerekli görmüyorum. Kaldı ki ben piyazı evde kendime genellikle bir zeytinyağlı sebzenin yanına yapıyorum. Fakat köfteyle harika bir çift olduklarını da söylemeden geçemeyeceğim.
Şimdi bu bilgilerle haydi bakalım piyaz yapmaya :)

Antalya Usulü Piyaz (2 Kişilik)
Malzemeler
8 yemek kaşığı haşlanmış kuru fasulye
3 yemek kaşığı tahin
1-1,5 limonun suyu
1 yemek kaşığı elma sirkesi
1 diş sarımsak
1 orta boy domates
1 avuç içi maydanoz
1 küçük boy soğan
Kimyon
Pul Biber
Az tuz


Yapılışı
Kuru fasulyeyi bir gece önceden ıslatıyoruz sonra bekleme suyunu döküp yeni bir suyla haşlıyoruz ancak haşlama suyunu dökmüyoruz diyerek buraları kısaca geçiyorum.
Şimdi asıl meseleye gelecek olursak işin püf noktası tahinli sosu hazırlamakta.
Tahini bir kaseye döküyoruz. Sonra üzerinden yavaş yavaş (ama baya yavaş yavaş) taze sıktığımız limonun suyunu eklerken bir yandan da hızlı hızlı karıştırıyoruz. Bunu yapmazsak tahinin oldukça sert bir hal aldığını göreceksiniz.
Daha sonra, önce biraz koyulaşan tahin-limon karışımı sonrasında sıvılaştığında içerisine 1 diş ezilmiş sarımsak, 1 yemek kaşığı elma sirkesi, 2 kaşık haşlanmış kuru fasulye, bir miktar (bunu kıvama göre kendiniz ayarlayabilirsiniz) haşlama suyundan ekleyerek blenderdan geçiriyoruz.
Sosumuza kimyon ve az tuz ekliyoruz ve diğer tarafta tabakta bekleyen haşlanmış fasulye ve doğranmış sebzelerin üzerinden döküyoruz. İyice karıştırıp biraz pul biberle süslüyoruz.
Afiyet olsun :)





''Eee bu sos tabağın kenarlarından taşmıyor'' diyenleri duyar gibiyim :) Aslına bakarsanız benim sosum eksik olduğu için ölçüleri bir miktar artırarak yazdım size içiniz rahat olsun fakat yine de yukarıda yazdığım ölçülerle yaptığınız piyazın 734 kkal olduğunu unutmayınız lütfen. Tarif iki kişilik olduğuna göre bir kişi için 367 kkal'ye denk geliyor.
Ve tahin, yağ grubundan bir besin olduğu için de1 yemek kaşığı 90 kkal enerji veriyor.
O yüzden ekstra zeytinyağı veya daha fazla tahin eklemeyiniz lütfen.
Yukarıdaki ölçüler gayet yeterli :)




Öte yandan ne demek istediğimi anlayamayanlar olacaktır onu da şöyle anlatayım bu fotoğrafta gördüğünüz Antalya'da bir şişçide önünüze gelecek olan yumurtalı ve bol soslu piyaza bir örnek :)Sanırım şimdi daha açıklayıcı oldu :)
Benden bu kadar sevgili okuyucularım, hepinize kocaman sevgiler...


Daha fazlası için: www.izanisik.com