14.9.16

Karatay Ne Demiş?


Merhabalar
Bayram öncesi, bayramda yazmamı gerektirecek bir durum olacağını düşünmemiştim doğruyu söylemek gerekirse.
Ancak KARDİYOLOJİ PROFESÖRÜ (diyetisyen değil) Canan Karatay, Ahmet Hakan'a konuk olunca yine herkes kendisini konuşur oldu. Dolayısıyla bende bir bakmak istedim ne demiş Canan Hanım, böylece ''siz ne diyorsunuz Karatay böyle söyledi'' diyenlere de bir cevap niteliği taşır sanıyorum bu yazı...
Canan Karatay'ın söylemlerinin alındığı ilgili link:
http://www.hurriyet.com.tr/canan-karatay-ahmet-hakanin-elindeki-kirmiziligi-gorunce-40222772


Karatay: Her gün 20 dakika yürüyün.


Kısmen doğru. Fiziksel aktivite, en basitinden yürüyüş, sağlıklı bir hayatın olmazsa olmazıdır. Bilimsel doğru şu ki haftada en az 150 dakika en fazla ise 300 dakika egzersiz yapılmalıdır. Bunu ben değil, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) söylüyor. Haftanın 7 günü 20şer dakikadan yürüyüş yaptığınızı düşünürsek 140 dakika haftalık egzersiziniz olmuş olur. 20 değil 22 dakika yürürseniz haftada 154 dakikayı spora ayırmış olursunuz ve uygundur. Bende diyorum ki, bunu herkes bu şekilde yapmıyor, yapamıyor ne yazık ki, o yüzden haftada 5 gün 35 dakika egzersiz yapın 2 günü de dinlenmeye ayırın :)

Karatay: Bütün hastalıkların altında şeker yüksekliği yatıyor.

Kısmen doğru. Dünyanında en büyük problemi olan obezite beraberinde bir çok hastalığı da getiriyor.
Obez bireylerin beslenme alışkanlıklarına bakıldığında şeker ve yağ tüketiminin yüksek olduğu görülür. Bunun yanı sıra Tip 2 Diyabet, obezitenin çoğunlukla yanında gelir ve şeker yüksekliği sonucu diyabetli bireylerde ilerleyen dönemlerde böbrek yetmezlikleri görülebilir, diyabetik ayak ortaya çıkabilir ve ne yazık ki çok ileri aşamalarda ampütasyon yapılmak durumunda kalınabilir.

Karatay: Kırmızı et yağıyla yenir.

Çok isteniyorsa yenebilir ama kilo problemi olan, kalp-damar rahatsızlığı, kolesterolü, hipertansiyonu bulunan bireyler tüketmemelidir.
Karatay: Ekmek şekerlidir.

Doğru. Ekmek, karbonhidratın temelidir. Karbonhidratın basit olanına çoğunlukla şeker denilir ancak bu bildiğimiz çay şekeri değildir. Meyvedeki şekerle, ekmekteki şeker bir olmadığı gibi sofradaki şekerde bir değildir. Ve vücudumuzun karbonhidrata ihtiyacı vardır, ekmekten alacağımız kompleks karbonhidrata.

Karbonhidrat ve Şeker ile ilgili yazıma aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
http://diyettanrisidietos.blogspot.com.tr/2016/02/karbonhidrat-m-seker-mi.html

Karatay: Ekmek yemeyin, lahmacun yiyin.

Bu konuyla ilgili açıkçası Canan Karatay'ın ''Kitabımda kitabım'' diye kitabını tanıtmak adına çıktığı programlarda olduğu gibi yarın öbür gün bir lahmacuncuya ortak olduğu ortaya çıkarsa şaşırmayacağım.
Bununla ilgili şunu söyleyebilirim ki lahmacun hamuruyla ekmeğin hamuru arasında ne fark var? Neden ekmek yiyemiyoruz da lahmacun yiyoruz?? 

Karatay: Zeytin ye, hurma yeme.

Zeytin yemekle ilgili kısma katılıyorum fakat miktar önemli tabi ki. Bununla ilgili bir yazımda var hatta ancak hurma yememekle ilgili kısmını anlayamıyorum. Gerçekten.

Sayfa 32'de Zeytin ile ilgili yazımı bulabilirsiniz.
https://issuu.com/turuncusaglik/docs/agustos-eyl__l161/1

Karatay: Akşam 8'den sonra yemek yeme.

Yanlış. Herkes için bu kadar net şeyler söyleyemezsiniz. Herkesin hayatı, çalışma koşulları, uyku saati bir değil. Dolayısıyla gece vardiyasında çalışan gündüz uyuyan bir insana akşam 8'den sonra yemek yeme diyebilir misiniz? Beslenme, kişiye göre planlandığında gerçek beslenme olur.

Karatay: Doyuncaya kadar sağlıklı yemek yiyeceksiniz.

Eeee dünyanın sırrı değil ki bu! Sağlıklı yemek, tamam. Doyduğunda bırakmak, tamam. Ancak mide kapasitesi artan, azalan bir şeydir. Ve obez bir bireyin doyması daha fazla besinle gerçekleşir. Bu durumda bu kişi doyana kadar yediğinde nasıl zayıflayıp sağlığına kavuşabilir? Şimdi yanlış anlamayın aç kalarak zayıflamaktan da bahsetmiyorum ancak doyana kadar yemekle yeteri kadar yemek farklı şeylerdir.

Karatay: Kahvaltı yaparsan acıkmazsın.

Doğru. Kahvaltı gün içerisindeki besin alımınızın daha kontrollü olmasını sağlar. 

Karatay: Şeker en tatlı zehir.

Miktarlar, azizim, miktarlar çok mühim. Dünya Sağlık Örgütü günlük enerjinin
%5-10'unun basit şekere ayrılabileceğini söylüyor. Siz hiç şeker tüketmeden yaşadınız ve yaşamaya devam ediyorsanız tamam ancak zehir diye düşünüp fellik fellik şekerden kaçmanız gerekmiyor.

Karatay: Önce ekmekler bozuldu, sonra sağlığımız bozuldu.

Ekmekler bozuldu ne demek? ''Ekmeğini kazanmak'' diye bir tabir var bir kere ''Ekmeğiyle oynama'' derler birini işinden etmek isteyen birine, şimdi ekmeğe düşman mı olacağız? Bir çok fırın tam buğday, çavdar, çok tahıllı çeşit çeşit ekmekler üretirken hatta böbrek hastaları için tuzsuz ekmek çıkartırken biz niye ekmeğe düşman olmak zorundayız? E peki ekmek undan yapılıyorsa, lahmacunda aynı undan yapılmıyor mu efendim, benim mantığıma sığmıyor sizinkine sığıyor mu?

Karatay: Ekmek yerine ceviz ye.

Neden?? 

Karatay: En sağlıklı meyve, zeytin.

Neden??

Karatay: Bayramdan bayrama bir dilim baklava yiyebilirsiniz.

Bunu Gaziantep'te söylesin bakalım Canan Karatay, eğer Antepliler kabul ederse bende edeceğim :)

Karatay: Tuzdaki iyot yetmiyor.

Tuz karanlık ve kuru ortamda muhafaza edildiği takdirde ve yemeklere pişirme esnasında değil sonradan eklendiğinde iyot kaybı yaşanmaz. Üstelik sadece tuzda iyot yoktur, deniz ürünleri çok güzel iyot kaynağıdır ve bunlar da topluma düzenli sıklıkla önerdiğimiz besinlerdir. Aynı zamanda iyotu yeterli toprakta yetişen besinler ve su yeterli iyotu sağlar. 

Karatay: Rafine tuz tehlikeli, kaya tuzu kullanın.

Ben her zaman mucize olarak görülen besinlerden uzak dururum. Kaya tuzu satan biz tezgah gördüm ve bir tek ölüme çare değilmiş bu tuz meğer.
Efendim ''mucize besin yoktur'' cümlesi 4 yıllık lisans eğitimi süresince bilimsel desteklerle adeta beynimize kazınır ve bizde bunu sizlere devamlı söyleriz.
 Sağlıklı beslenmenin temeli yeterli ve dengeli beslenmekten geçer. 

Karatay: Yoğurdu, yağı evde yapın.

E yapın. Yapabiliyorsanız eğer neden yapmayasınız ki?

Karatay: Çocuklar pakete girmiş hiç bir şeyi yemesin, reklamı yapılan hiç bir şeyi yemesin.

Efendim o zaman Canan Hanımın reklamını yaptığı lahmacun, yağ ve zeytin ürünlerini de iki kere düşünmek gerek mesele reklamsa.
Ha paketse eğer mesele bir gün caddede bir afiş gördüm Canan Karatay gelecekmiş ve konuşma yapacakmış. Konuşmaya katılan herkese de bir paket içerisinde zeytinyağı, zeytin sabunu, zeytinli bir şeyler daha hediye edilecekmiş.
Valla hocam iyi sponsor bulmuşsunuz, ben zeytinyağı kullanın dediğimde ''çok pahalı alamıyorum ki'' diyen o kadar çok insan gördüm ki bir daha ki sefere önceden haberim olursa sizin konuşmalarınızın yer ve saatini bildireceğim onlara. 

Karatay: Beslenme çantasında fındık, fıstık, ev yoğurdu ve zeytin olsun.

Tamam, olsun. Ama bir çocuk her gün bunları götürür ve de yer mi zannediyorsunuz? Alternatif, çeşitlilik ve denge esastır çocuk beslenmesinde.

Sayfa 11'de beslenme çantası ile ilgili meslektaşımın yazısını bulabilirsiniz.
https://issuu.com/turuncusaglik/docs/agustos-eyl__l161/1

Karatay: Mide ameliyatıyla zayıflamak hiç doğru değil.

Zeytinyağı içerek zayıflamak peki? Morbid obeziteye kadar en doğru zayıflama şekli bir diyetisyene başvurmaktır efendim. 

Karatay: Lahmacun, Türkiye'nin en sağlıklı fast-foodudur. 

Mümkün. Ama biz zaman zaman beslenme programlarını renklendirmek içi ve başka alternatif olmadığı zaman tercih ediyoruz lahmacunu. Onun dışında fast-food önermiyoruz hastalarımıza  ve danışanlarımıza.

Karatay: Kebap en güzel şey.

Canan Hanım, karar verin lahmacun mu kebap mı?

Karatay: Sağlıklı yağ yediğiniz zaman kalp krizini önlüyor.

Sağlıklı yağ, hayvanlardaki iç yağ mı acaba hocam? Emin misiniz?

Karatay: Tatlandırıcılar şekerden daha tehlikelidir, kilo aldırır. Sıcak sıvı ile içildiğinde çok tehlikelidir. Vücudun şekere, tatlıya ihtiyacı yoktur.

Her çeşit tatlandırıcının bazı tüketim üst sınırı veya kilogram başına düşen gram/miligram ölçüsü vardır. Ve bu ölçüler aşıldığında vücutta istenmeyen rahatsızlıklar meydana gelebilir. Ancak onun dışında özellikle tatlı tattan vazgeçemeyen diyabet hastalarında şekere bir alternatif olabilir.
Bunun yanı sıra beynin enerji kaynağı glikozdur. Dolayısıyla vücudun şekere ihtiyacı vardır.


Karatay: Zayıf olmak demek sağlıklı olmak demek değildir.

İşte onu çok güzel demişsiniz Canan Hanım, katılıyorum.

Son olarak,
Bilimde ''bence'' diyemezsiniz. Kanıta dayalı bilgiler vardır, üzerinde yeteri kadar çalışılmamış bilgiler vardır, yanlış ve doğru bilgiler vardır ancak ''bence'' yoktur.
Bilimin yolundan ayrılmadan verilen bilginin amenna başımızın üstünde yeri vardır ancak size göre doğru olan bilime göre yanlışsa kusura bakmayın açık ve net yanlış yoldasınız demektir.
Benim söyleyeceklerim bu kadar.
Sağlıcakla kalın...

8.9.16

Dietos'un Kurban Bayramı Önerileri

Merhabalar pek sevgili okurlarım,
Biliyorsunuz yaklaşmakta olan bir kurban bayramı var, dolayısıyla da şu geçirmekte olduğumuz günlerde ''Kurban Bayramında Et Tüketimine dikkat'' başlığıyla yazılar, videolar göreceksiniz.
Bende bir iki kelam edeceğim bununla ilgili.
Ama öncelikle azıcık dert yanayım size, inanın zayıflama programında olan veya gut hastalığı gibi et tüketimini sınırlı tutmak zorunda olanlar için bu zor bir bayram olsa da, benim için de zor geçecek yine eminim.
Çünkü ''Ee diyetisyen hanım biz nasıl zayıflayacağız'' diye soracak canım beyler, bir yandan mangal başında ekmeğin arasına etlerini koyup yerken.
Öte yandan ''Fazla da yemiyorum ki iki öğünüm var günde, bakma işte bayram ya yiyoruz şimdi'' diye peşimi bırakmayacak canım hanımlar.
Bir de ergenlik döneminde fiziki algısı farklı çalışan canım gençler var,
 ''Ben yağlarımı eritemiyorum'' diyen ama fast-food, şekerli-gazlı içecekler veya alkolden elini eteğini çekemeyen.
Ha yanlış anlaşılmasın, bana bir şey sormayın demek değil bu tabi ki, zaten bildiğimi anlatmamayı tercih eden biri olsam iki yıldır bu blog da niye yazayım öyle değil mi?
Sadece amaçsızca, sırf sormuş olmak için, zaten söylediklerimi yarısına kadar dinleyip sonrasında ''Karatay'ı dinliyorum ben zaten'' diyeceksen niçin beni yoruyorsun be insan diyesim gelmiyor değil.
Her neyse ben biliyorum ki bu blogun sadık takipçileri var, bana mailler atan, yorumlar gönderen, beni gördüğünde okuduğu yazıyı yüzüme söyleyen, yazılarımı sevdikleriyle paylaşan ve ben onlara kocaman teşekkür ediyorum.
Sizi seviyorum :)

Şimdi gelelim konumuza:

Dietos'un Kurban Bayramı Önerileri


kurban bayramı et tüketimi ile ilgili görsel sonucu

Öncelikle veteriner kontrolü olmadan veya uygun koşullarda kesilmeyen kurbanlıklardan insanlara tenya, salmonella, tüberküloz ve şarbon gibi hastalıların bulaşma riski vardır. Bu yüzden kurbanlığınızın uygun koşullarda kesildiğinden emin olmalısınız.
Yeni kesilmiş bir hayvanın etindeki sertlik hem pişirme hem de sindirimde zorluk oluşturacağı için mide rahatsızlığı çeken bireyler buzdolabında en az 24 saat dinlendirilmemiş, kesilip hemen pişirilmiş etleri tüketmemelidir. Aksi takdirde hazımsızlık ve mide şikayetleri artacaktır.

Özellikle obezite, kalp-damar hastalığı, hipertansiyon, diyabet gibi rahatsızlığı olan bireylerle birlikte yaşlı bireylerin dikkatli olması, porsiyon kontrolüne katı bir kuralla uymaları ve pişirme yöntemlerinden haşlama, ızgara ve fırınlamayı tercih etmeleri gerekmektedir.

Mangal yaparken; etlerin ateş ile arasında 15 cm mesafe olmasına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde daha yakın mesafede pişen etlerde kanserojen madde oluşma riski artacaktır.
Ve mangalın yanında bol, yağsız yeşil salata tüketmeye özen gösterilmelidir.
 Çünkü salata içeriğindeki C vitamini kanserojen madde oluşma riskini minimize etmektedir.
Aynı zamanda etlerde C vitamini bulunmadığından sebze ve salata ile etin yanında alınan C vitamini demir emilimini artıracaktır. (özellikle demir eksikliği bulunan bireyler bunu göz önünde bulundurmalıdır.)


mangalda 15 cm ile ilgili görsel sonucu

Yine benzer şekilde kalp-damar rahatsızlığı, kolesterol problemi olan bireylerin sakatatlardan uzak durmaları en doğrusu olacaktır. Tam tersi olarak ise demir eksikliği problemi olan bireylerin porsiyon kontrolüne dikkat etmek koşuluyla sakatat tüketmeleri uygundur.

Etlerin yağlı kısımları tüketilmemeli, etli yemeklere yağ ilave edilmemeli ve bir öğünde et tüketimi yapıldığında diğer öğünde sebze tüketmeye özen gösterilmelidir.
Veya her iki öğünde de tüketebiliyorsanız yemeklerinizi et+sebze şeklinde tüketmeniz uygun olacaktır.
Ve yine bol, yağsız yeşil salata tüketmeye özen gösterilmelidir.


meat and salad ile ilgili görsel sonucu

Tatlı tüketimi minimumda tutulmalı ve meşrubat, şekerli meyve suları yerine şekersiz açık çay veya bitki çayları tercih edilmelidir.

Bayramda kahvaltınızı şeker ve hamur işinden uzak tutarak, günlük su tüketiminizi ortalama 2,5 litre yaparak ve boş zaman bulduğunuzda ailenizle veya kendiniz kısa yürüyüşler yaparak bu süreci daha rahat geçirebilirsiniz.

Kurban Etlerini Saklarken

Etler tek kullanımlık olacak şekilde buzdolabı poşetlerine ayrılmalı ve buzlukta saklanmalıdır.
+4 derecede buzdolabında 2-3 gün kadar saklanması uygun olan etler, derin dondurucu da -18 derecede optimal düzeyde 3-4 ay saklanabilir.

Etler potansiyel olarak riskli besinler olduğu için uygun koşullarda saklanmalı ve dondurulan etler çözdürüldükten sonra tekrar dondurulmamalıdır. Etlerin derin dondurucudan çıkarıldıktan sonra buzdolabında çözdürülmesi de uygun olacaktır.


when can babies eat meat ile ilgili görsel sonucu


Son olarak ise benim tabirimle minik insanlar, sizlerin tabiriyle bebekler için bir kaç öneride bulunacağım :)
Tamamlayıcı beslenmede 7. aydan itibaren kıyma, tavuk, balık bebek beslenmesinde kullandığımız hayvansal proteinlerdir.
9. aydan itibaren ise böbrek, dalak, ciğer gibi sakatatlara bebek beslenmesinde yer verilir.
Ancak tekrar söylüyorum dinlendirilmemiş etler sindirim güçlüğü yaratır. Dolayısıyla anneannesi, babaannesi, dedesi, büyük teyzeniz, büyük halanız kim olursa olsun bebeğinizin beslenmesinden anne ve baba olarak siz ebeveynler sorumlusunuz.
Bu yüzden yeterli süre dinlendirilmiş (buzdolabında bir kaç gün) ve uygun şekilde pişirilmiş olan etleri bebek ve çocuklarınıza yediriniz.


kurban bayramı karikatür selçuk erdem ile ilgili görsel sonucu

Sağlıklı, kazasız-belasız, uğurlu, umutlu ve tabi ki dengeli bir bayram geçirmeniz dileklerimle kurban bayramınızı şimdiden kutlar, güzel kalplerinizden öperim.
Sevgiyle kalın...

Online danışmanlık hizmeti ve daha fazlası için: www.izanisik.com